Nederland is een belangrijk doorsluisland voor multinationals om belasting te besparen – maar alleen gezamenlijke actie met andere landen helpt echt

Of je Nederland een belastingparadijs moet noemen, daarover valt te twisten. Maar dat Nederland een doorsluisland is voor multinationals die belasting willen besparen, lijdt geen twijfel.

Dat blijkt uit een donderdag gepubliceerde analyse van het Centraal Planbureau (CPB).

Het schuiven met royalty’s, rentes en dividendstromen gebeurt veelal via brievenbus-bv’s, ook wel ‘bijzonder financiële instellingen’ genoemd. Deze doorsluisfirma’s hadden in 2016 in totaal een waarde van van 4.200 miljard euro in Nederland. Het gaat hierbij om de waarde van deelnemingen, intellectueel eigendom en leningen.

De stroom van dividenden, royalty’s en rentebetalingen die via de doorsluisfirma’s lopen, heeft jaarlijks een omvang van zo’n 200 miljard euro, aldus het CPB.

Bermuda vangt 60% van Nederlandse doorsluis-royalty’s

De meerderheid van de miljarden aan royalty’s die door internationale bedrijven naar Nederland worden gehaald, verdwijnt direct weer naar belastingparadijs Bermuda. Volgens het Centraal Planbureau (CPB) gebeurt dat met 60 procent van die gelden.

Het kabinet wil een eerste stap zetten tegen belastingontwijking door deze doorvoerroute vanaf 2021 minder aantrekkelijk te maken met een voorwaardelijke bronbelasting.

Andere geldstromen als rentes en dividenden gaan vaak naar zogeheten doorsluislanden als Ierland, Luxemburg en Zwitserland. Uit deze landen komt ook het nodige geld naar Nederland toe. Die stromen worden niet door de bronbelasting gestopt. Die belasting geldt alleen voor landen waar het tarief voor winstbelasting onder de 9 procent is. In landen als Ierland, Zwitserland en Luxemburg is de winstbelasting hoger.

Het CPB stelt daarom voor om de bronbelasting afhankelijk te maken van de effectieve belasting die in de praktijk in het bestemmingsland betaald wordt.

Belangrijk punt dat de economen van het CPB verder maken, is dat je belastingontwijking pas echt effectief kunt bestrijden als belastingmaatregelen internationaal worden afgestemd.

Als Nederland als enige maatregelen neemt, kiezen belastingontwijkende multinationals simpelweg voor een andere route.